حتما برای شما هم پیش آمده است که گاهی دستتان به قابلمه داغ، اتو و یا دیگر وسایل داغ برخورد کند و پس از آن دچار قرمزی، ورم و یا تاول شده باشد. همانطور که می دانید سوختگی درجه های متفاوتی داشته و شما باید پس از بررسی نوع سوختگیتان و گذراندن دوران نقاهت آن نسبت به از بین بردن رد آن اقدام کنید؛ به همین جهت در این مطلب قصد داریم شما را با راه های درمان و از بین بردن رد سوختگی و راهکارهای مفید پزشکی و خانگی آشنا کنیم تا بدین صورت بتوانید خودتان نسبت به رفع آن اقدام کنید.
فهرست مطالب
- انواع سوختگی
- انواع سوختگی از نظر شدت
- راه های درمان رد سوختگی
- درمان های پزشکی برای رفع جای زخم
- چگونه جای سوختگی بر روی پوست بدن باقی می ماند؟
- چرا از بین بردن رد سوختگی اهمیت دارد؟
انواع سوختگی
سوختگی هایی که بر روی بدن افراد به وجود می آید می تواند دلایل و عوامل مختلفی داشته باشد؛ به همین جهت قصد داریم در ادامه انواع روش های سوختگی را بیان کنیم تا بدین صورت آگاهی لازم را در این باره داشته باشید:
- سوختگی بر اثر حرارت (آتش): یکی از پر خطرترین سوختگی ها که می توان به آن اشره کرد سوختگی در اثر آتش است که سالانه افراد زیادی دچار آن می شوند. این عارضه سبب از بین رفتن بافت سلول های پوستی شده و نسبت به روش های دیگر اسکار بزرگ تر و ضخیم تری را بر روی پوست به جای می گذارد.
- سوختگی بر اثر تابش: در صورتی که فرد برای مدت زمان طولانی در معرض نور خورشید قرار بگیرد؛ اشعه ایکس می تواند سبب ایجاد سوختگی روی پوست فرد شده و باعث تغییر رنگ پوست شود. این سوختگی می تواند سطح یک تا سطح سه باشد و با توجه به میزان زمانی که در زیر نور خورشید هستید می تواند متفاوت باشد.
- سوختگی شیمیایی: زمانی که پوست در اثر مستقیم با مواد شیمیایی مختلف مانند: اسید های غلیط، حلال ها و دیگر ترکیبات قرار بگیرد؛ سوختگی شیمیایی رخ خواهد داد.
- سوختگی الکتریکی: سوختگی الکتریکی نیز یکی دیگر از روش های سوختگی محسوب شده و بر اثر تماس پوست به صورت متناوب و یا با جریان الکتریکی ایجاد می شود.
انواع سوختگی از نظر شدت
یکی از عوامل مهمی که در از بین بردن رد سوختگی موثر است میزان و شدت سوختگی است؛ بنابراین لازم است ابتدا با میزان شدت این عارضه آشنا شوید و پس از آن نسبت به از بین بردن رد سوختگی بدنتان اقدام کنید.
- اپیدرم: لایه بیرونی پوست است؛ سوختگی این قسمت باعث تورم، قرمزی و گاها تاول می شود که رد زخم و اسکار خیلی کمی بر جای می گذارد.
- درم: به لایه میانی پوست گفته می شود که در آن مویرگ ها، غده های تعریق، فولیکول های مو و غده های عصبی قرار دارد؛ سوختگی در این قسمت نیز سبب قرمزی، سوزش، تاول و دردهای متوسط می شود.
- لایه چربی زیر جلدی: عمیق ترین قسمت بافت پوست است که در صورت آسیب دیدن بسیار اذیت خواهید شد؛ این سوختگی نسبت به دو مدل اولیه عارضه های بیشتری داشته و سبب ایجاد پوست قرمز، خشک و یا مرطوب شده که گاها با تاول های درشت و دردناک همراه است.
- سوختگی کامل: در صورتی که هر سه لایه پوست با هم دچار سوختگی شود به آن سوختگی کامل گفته می شود و بدین ترتیب بافت های پوستی از بین می رود.
راه های درمان رد سوختگی
در صورتی که زمان زیادی از سوختگی بدنتان نگذشته است می توانید از راه های خانگی و کرم های ترمیم کننده استفاده کنید؛ شما می توانید به سادگی و در منزل نسبت به رفع اسکار آن اقدام کرده و بدین صورت پوست صافی را برای خود به ارمغان بیاورید.
1. استفاده از پماد و کرم های ترمیم کننده
پماد ها و کرم های ترمیم کننده بهترین گزینه برای درمان خانگی این اسکارها هستند؛ از جمله محبوب ترین پماد های سوختگی می توان به: پماد آلفا، پماد سیکازوم (رفع سوختگی های صورت، سوختگی های ناشی از لیزر و روغن داغ)، پماد سولفادیازین و پماد کالاندولا اشاره کرد که تاثیر فوق العاده ای داشته و می تواند رد اسکار های قدیمی بدنتان را نیز از بین ببرد.
البته می توان از پماد های ترمیمی که برای از بین بردن رد بخیه در جراحی های زیبایی مانند بلفاروپلاستی، جراحی بینی (رینوپلاستی) و غیره استفاده می شود نیز برای از بین بردن رد سوختگی استفاده کرد استفاده کرد. البته لازم به ذکر است که استفاده از هر یک از این روش های درمانی خانگی و کرم های ترمیمی در صورتی که مدت زیادی از سوختگی گذشته باشد و زخم به رنگ سفید درآمده باشد تاثیر چندانی ندارد.
2. عسل
عسل یکی از بهترین محصولات برای درمان خانگی محسوب شده، چرا که حاوی مقادیر زیادی آنتی بیوتیک بوده و از عفونت و التهاب جلوگیری می کند؛ ضمن اینکه عسل با داشتن PH مناسب، از ورود باکتری ها به زخم نیز جلوگیری می کند. شما می توانید از سه الی یک هفته پس از سوختگی سطحی پوستتان از عسل برای ترمیم استفاده کنید.
3. سیب زمینی
سیب زمینی دارای خواص فوق العاده زیادی برای پوست بوده و به همین دلیل توصیه می شود پس از سوختگی برشی از سیب زمینی را بر روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید و کمی روی موضع مالش دهید تا خواص آن جذب پوست شود. همچنین می توانید به منظور از بین بردن رد سوختگی سیب زمینی را رنده کنید و آب آن را به کمک پنبه بر روی رد بمالید. شما می توانید این کار را هر یک شب درمیان اننجام دهید و پس از یک ماه نتیجه بی نظیر آن را مشاهده کنید.
4. آلوئه ورا
استفاده از آلوئه ورا از گذشته تاکنون به دلیل خواص ضد التهابی و جوانسازی پوستی بسیار مورد استفاده قرار می گرفت؛ شما می توانید مقداری ژل آلوئه ورا طبیعی را بر روی محل آسیب دیده ماساژ دهید و اجازه دهید تا خشک شود؛ سپس با آب خنک آن را بشویید.
5. شیر
شیر دارای آنزیم های فراوانی بوده و می تواند فرایند درمانتان را تسریع بخشیده و از التهاب آن جلوگیری نماید؛ حتی می توانید مقداری شیر را بر روی پنبه ریخته و روی پوستتان ماساژ دهید تا تمامی خواص آن جذب پوستتان شود.
درمان های پزشکی برای رفع جای زخم
در بیشتر مواقع اسکار سوختگی با استفاده از روش های سنتی و خانگی درمان می شود؛ اما گاها به دلیل رشد بیش از حد بافت سلولی از بین نرفته و مجبور هستید برای رفع آن از روش های پزشکی استفاده کنید؛ برخی از روش های پزشکی به منظور رفع رد سوختگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. درمان با تزریق استروئید
یکی از موثر ترین راه ها به منظور از بین بردن رد سوختگی می توان به تزریق استروئید اشاره کرد؛ این روش عمدتا برای درمان سوختگی هایی با زخم های بلند، صاف، ضخیم و گرد شده موثر بوده و استفاده می شود. استروئید ها به صورت کورتیکواستروئید به زخم تزریق شده و آن ها را نرم می کند تا بدین صورت به مرور زمان رفع شوند. تزریق این ماده علاوه بر از بین بردن رد سوختگی می تواند درد ناشی از جراحت و سوختگی را نیز کاهش دهد. از آنجایی که شرایط پوستی همه افراد مانند یکدیگر نیست پس از مراجعه به پزشک بهترین روش برایتان انتخاب خواهد شد.
2. درمان سوختگی با لیزر
یکی از روش های مدرن درمان جای سوختگی استفاده از لیزر است؛ که سبب بهبود ظاهر و اسکارهای ناشی از سوختگی می شود؛ در این روش از پالس های کوتاه نور لیزر میکروفاین استفاده می شود تا بافت های کهنه و آسیب دیده پوست را درمان کند. امروزه دستگاه های مختلفی هستند که به منظور رفع اسکار و لک سوختگی استفاده می شوند اما توجه داشته باشید که استفاده از لیزر درمانی به صورت کامل سبب رفع لک نمی شود.
3. درمان سوختگی با روش های جراحی
جراحی یکی از راه های موثر در درمان رد سوختگی بوده که بیشتر برای سوختگی های عمیق استفاده می شود؛ این روش با انقباضاتی همراه بوده و می تواند بر توانایی حرکتی فرد تاثیر منفی به دنبال داشته باشد. این روش درمانی شامل اصلاح بافت اسکار شده و بدین صورت رد سوختگی را کاهش می دهد.
4. درمان جای سوختگی با فلپ پوستی
یکی دیگر از روش های پزشکی برای رفع رد سوختگی می توان به درمان با فلپ پوستی اشاره کرد؛ در این روش قسمتی از پوست برداشته شده و به قسمت آسیب دیده بدن انتقال پیدا می کند. پس از انجام این عمل نحوه مراقبت های پس از عمل آن بسیار مهم بوده و باید به بهترین شکل ممکن انجام شود تا از بروز عفونت ها و مشکلات پوستی جلوگیری شود. فلپ پوستی، تقریبا مشابه پیوند پوست بوده از جمله تفاوت های این دو مورد می توان به پیوند پوستی اشاره کرد که تنها پوست بدون منبع خونی از طرف اهدا کنده منتقل می شود. در فلپ پوستی پوست همراه با اتصالات عروقی منتقل می شود.
نکات و مراقبت های ناشی، از بین بردن رد سوختگی
اگر قصد دارید نسبت به رفع رد سوختگی بدنتان اقدام کنید لازم است نکاتی را رعایت کنید تا این روند را تسریع بخشید و بدین صورت در کمترین زمان ممکن نسبت به رفع لک آن اقدام کرده باشید:
- در صورتی که از راه های خانگی استفاده می کنید؛ به صورت مرتب و مکرر از روش انتخابیتان استفاده کنید تا اثر بخشی آن را مشاهده کنید.
- استراحت کافی داشته باشید تا بدین صورت پوستتان زمان ترمیم داشته باشد.
- از دستکاری کردن و بازی کردن با رد سوختگی بدنتان به شدت خوودداری کنید.
- تا حد امکان در زیر نور خورشید قرار نگیرید.
- از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید؛ چرا که عدم استفاده از کرم های ضد آفتاب می تواند رد سوختگی و اسکار را روی پوستتان دائمی کند.
- از مواد غذایی حاوی ویتامین C استفاده کنید.
- از کرم های مرطوب کننده و ترمیم کننده استفاده کنید تا در طول روز پوستتان رطوبت کافی داشته باشد.
- مصرف غذاهای سرشار از ویتامین مانند: ویتامین E، ویتامین A، و خوراکی هایی مانند: آجیل، حبوبات، غلات، سبزیجات سبز و غیره استفاده کنید تا بدین صورت روند بهبودتان را تسریع بخشید.
چگونه جای سوختگی بر روی پوست بدن باقی می ماند؟
هنگامی که جسم داغ با بدن برخورد می کند یا آب جوش روی آن بریزد سلول های پوست می میرند و بلافاصله پوست آسیب دیده اقدام به تولید کلاژن می کند؛ و بدین صورت پوست آسیب دیده درمان می شود. در طی دوره درمان سوختگی وضعیت پوست بهبود می یابد و به مرور ترمیم می شود و بدین صورت سلول های جدید جایگزین می شوند. در چنین وضعیتی نواحی آسیب دیده تغییر رنگ داده و پوست آسیب دیده ضخیم می شود. به علاوه در چنین وضعیتی گاها روی بدن اسکار به وجود می آید؛ در صورتی که فورا نسبت به رفع اسکار اقدام کنید به خوبی ترمیم شده و هیچ گونه ردی از خود به جای نخواهد گذاشت.
چرا از بین بردن رد سوختگی اهمیت دارد؟
رد سوختگی مانند رد بخیه علاوه بر آسیب ظاهری، اثرات روانی عمیقی را بر روی برخی افراد دارد؛ به همین دلیل از بین بردن رد بخیه و رد سوختگی دارای اهمیت فراوانی بوده و به شما نیز توصیه می کنیم تا نسبت به رفع این لک ها اقدامات لازم را انجام دهید.
- بهبود ظاهر: جای سوختگی می تواند ظاهر فرد را تحت شعاع قرار داده و سبب کاهش اعتماد به نفس و ضعف در بهبود روابط اجتماعی افراد شود. از بین بردن این آسیب فرد را قادر می سازد تا نسبت به انجام امور روزانه خود پویا تر عمل کند.
- پیشگیری از عفونت: جای سوختگی باعث آسیب به پوست شده و در صورت عدم رسیدگی می تواند عفونت کند؛ از بین بردن این رد سبب افزایش مراقبت شما از آن شده و به مرور خطر عفونت را کاهش می دهد.
- کاهش درد و ناراحتی: درد شدید می تواند تاثیرات روانی را بر روی افراد داشته باشد و تلاش برای از بین بردن آن سبب کاهش درد و بهبودی سریع تر می شود.
